Ένα μανιφέστο για το γυναικείο σώμα.
Το κείμενο που ακολουθεί δεν είναι τίποτα παρά αξιώματα για το πως μπορούμε να (απο)δεχθούμε το σώμα μας ως γυναίκες, όσες αυτοπροσδιοριζόμαστε ως τέτοιες, εν καιρώ πατριαρχίας. Ένα μανιφέστο για το γυναικείο σώμα.
Τα παραδείγματα που ακολουθούν αφορούν την αισθητική των γυναικείων σωμάτων, από μία σκοπιά που τονίζει τους κινδύνους μίας παρεμβατικής και μισογύνικης κοινωνίας και δεν αφορά τυχόν ιατρικά ζητήματα που σχετίζονται με το σώμα.
- Όλα τα ανθρώπινα όντα γεννιούνται με τρίχες. Περισσότερες ή λιγότερες. Ανοιχτόχρωμες ή σκουρόχρωμες. Τρίχες στο κεφάλι, τον κορμό, τα χέρια, τα πόδια.
Οι τρίχες είναι προίκα της ανθρώπινης φύσης. Οι τρίχες είναι φυσιολογικές. Οι τρίχες μας ανήκουν. Εμείς αποφασίζουμε τί θα τις κάνουμε.
Αν θα τις βάψουμε, είναι δικό μας θέμα. Αν θα τις κόψουμε, είναι δικό μας θέμα. Αν θα τις μακρύνουμε, είναι δικό μας θέμα. Αν θα τις αφήσουμε στις φυσικές τους αποχρώσεις, είναι δικό μας θέμα.
Και όσο είναι δικό μας θέμα, δεν αφορά κανέναν/καμία/κανένα άλλο.
- Το σώμα μας μας ανήκει. Γεννιόμαστε με αυτό και πορευόμαστε με αυτό σε όλη μας τη ζωή. Το σώμα μας φέρει τα σημάδια του χρόνου και των βιωμάτων μας. Το σώμα μας είναι ένας πίνακας στον οποίο εγγράφεται η ιστορία μας. Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να εγγράφει τη δική του ιστορία πάνω στο δικό μας σώμα.
- Δεν χρειάζεται να αισθανόμαστε ένοχες για τα σημάδια και την τριχοφυΐα που φέρει το σώμα μας. Φροντίζουμε το σώμα μας με όποιον τρόπο επιθυμούμε και του δίνουμε τη μορφή και την αισθητική που θέλουμε εμείς. Αγκαλιάζουμε τις εαυτές μας και τις αποδεχόμαστε. Δεν οφείλουμε λόγο σε κανέναν/καμία/κανένα. Το πρόταγμα είναι να αγαπάμε τις εαυτές μας και να ζούμε ελεύθερες, ευτυχισμένες, απενοχοποιημένες.
- Απέναντι σε κάθε γυναίκα με εσωτερικευμένο μισογυνισμό, που προσπαθεί να εγχαράξει τις δικές τις αξίες/αισθητικές/πολιτικές στα σώματά μας απαντάμε με ένα μεγάλο όχι. Δεν επιτρέπουμε σε καμία/κανένα(ν) να μας κάνει να αισθανθούμε λιγότερες απ’ αυτό που ξέρουμε ότι αξίζουμε. Δεν επιτρέπουμε σε καμία/κανένα(ν) να μειώνει την ανθρωπινότητά μας και γυναικότητά μας. Είμαστε γυναίκες και είμαστε περήφανες!
Θυμήσου ότι:
Κάθε άνθρωπος που προσπαθεί να (καθ)ορίσει το σώμα σου, είναι ένας άνθρωπος με συγκεκριμένη ιδεολογία και πολιτική στάση. Είναι ένας άνθρωπος με πιθανά ψυχικά τραύματα (όταν εκφέρεται με μίσος απέναντι σε έναν άλλο άνθρωπο ή σε μία ομάδα ανθρώπων). Είναι ένας άνθρωπος με φιλοδοξίες και σκοπιμότητες, ένας άνθρωπος με συγκεκριμένα προνόμια.
Κάθε φορά πρέπει να σκέφτεσαι: τί προσπαθεί να πετύχει αυτός ο άνθρωπος όταν επιδιώκει το στιγματισμό μου; Στη συνεχεια, πρόσθεσε ένα «γιατί».
Γιατί να προσπαθεί κάποιος να με στιγματίσει και να με περιθωριοποιήσει; Γιατί να ασχολείται με το δικό μου σώμα, με κάτι που μου ανήκει; Γιατί να αποκαλεί συνανθρώπους του «νοσηρές μειοψηφίες»; Γιατί να στοχοποιεί ειδικά τις γυναίκες; Γιατί να υποβιβάζει περισσότερο τη θέση των γυναικών;
Γιατί ένας/μία πολιτικός να ασχολείται με τρίχες όταν μια ολόκληρη χώρα (σε υγειονομικό, κοινωνικό, οικονομικό, εκπαιδευτικό επίπεδο) καταρρέει; Γιατί ένας/μία πολιτικός να ασχολείται με την εικόνα του δέρματος και την εικόνα των σωμάτων αντί να επιδιώκει μία κοινωνία ίσων ευκαιριών; Γιατί;
Και τώρα μπορείς να προσθέσεις ένα «πώς». Πώς μπορεί το σώμα σου να «απειλεί» την αισθητική κάποιου/ας; Πώς μπορεί το σώμα σου, στο οποίο είναι εγγεγραμμένη η ιστορία σου (με ραγάδες από την ανάπτυξη και την γέννα παιδιών, με τρίχες με τις οποίες γεννήθηκες, με κυτταρίτιδα που άνδρες και γυναίκες φυσιολογικά έχουν) να θεωρηθεί αντιαισθητικό/αποκρουστικό;
Πώς μπορεί κάτι που θεωρείται από έναν άνθρωπο αντιαισθητικό (με βάση τα δικά του αισθητικά κριτήρια) να αποτελεί απειλή για την κοινωνία; Πώς μπορεί το δέρμα και οι τρίχες να καταρρίψουν κοσμοθεωρία;
Και τώρα πρόσθεσε μία δόση δυνατότητας. Είναι δυνατόν να μιλάμε για «εξέλιξη» με όρους καλλωπισμού; Είναι δυνατόν να ανασυνθέτουμε μία ιστορία της ανθρωπότητας με άξονα την αποτρίχωση; Είναι δυνατόν να θεωρούνται εξελιγμένες γυναίκες αυτές που έχουν τα οικονομικά μέσα και το χρόνο για πολυδάπανες συνεδρίες αποτρίχωσης και περιποίησης σε ινστιτούτα ομορφιάς; Είναι δυνατόν να ορίζεται η αξία μίας γυναίκας ως ανθρώπου με γνώμονα την τριχοφυΐα και τα σημάδια στο δέρμα της;
Εν κατακλείδι:
Κανένας/καμία/κανένα δεν έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει στη ζωή σου με συστάσεις, προτάσεις, κριτικές, προτροπές, υπαινιγμούς, ύβρεις, σχόλια μέχρι και αιτήματα για το πώς θα μεταχειρίζεσαι τις τρίχες στο σώμα σου. Είναι παρεμβατικό και παραβιαστικό ως προς τα όρια του σώματός σου.
Το να σου «προτείνει» να βγάλεις τα φρύδια σου, είναι παραβιαστικό. Το να σου «προτείνει» να βάψεις ή να μην βάφεις τα μαλλιά σου, είναι παρεμβατικό. Το να σου «προτείνει» να μην κυκλοφορείς με μασχάλες και πόδια αξύριστα, είναι παραβιαστικό. Το να σου «προτείνει» να μην φοράς μπικίνι επειδή έχεις κυτταρίτιδα/ραγάδες ή ένα σώμα που δεν ταιριάζει με τη αισθητική του εν λόγω ατόμου, είναι ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΟ, παραβιαστικό, μισανθρωπικό, παρεμβατικό, στιγματιστικό.
Και όλα τα παραπάνω επίθετα δεν χαρακτηρίζουν εσένα, ως γυναίκα, αλλά το άτομο που σου «προτείνει» όλα τα παραπάνω. Η λογική αυτών των παρεμβατικών προτάσεων είναι να προάγει τις διακρίσεις και τους αποκλεισμούς. Να προάγει μία κοινωνία δύο ταχυτήτων: στα σώματα με σημασία και στα σώματα χωρίς σημασία.
Γι’ αυτό την επόμενη φορά που θα σου γίνει κάποια τέτοια ερώτηση, θυμήσου πως είναι δικαίωμά σου να διαχειρίζεσαι το σώμα σου όπως επιθυμείς. Την επόμενη φορά που αυθόρμητα θα είσαι έτοιμη να κάνεις μία τέτοιου τύπου «πρόταση», σκέψου τα κίνητρα που έχεις και το πόσο παραβιαστικό μπορεί να είναι κάτι τέτοιο. Την επόμενη φορά που θα αισθανθείς ενοχικά απέναντι σε τέτοιες συστάσεις, αντέστρεψε την ενοχή σου σε οργή και αντί να απολογηθείς ζήτησε το λόγο από το άτομο που λειτουργεί παρεμβατικά.
Απέναντι στο μαύρο που επιβάλλεται και κανονικοποιείται από μία ομάδα ανθρώπων με ακραίες ιδεολογίες, να είσαι πάντοτε μία παλέτα γεμάτη χρώματα. Να είσαι μία γυναίκα περήφανη και ευτυχισμένη. Να μην σταματάς να αγαπάς το σώμα σου και τον εαυτό σου. Να μην σταματάς να πιστεύεις ότι αξίζεις πάντα το καλύτερο. Να μην σταματάς να διεκδικείς το καλύτερο.
Να θυμάσαι πως είσαι ένα πλάσμα υπέροχο, γεμάτο από συναισθήματα, τραύματα, βιώματα, δημιουργικότητα, ενέργεια, ένα πλάσμα που πιστεύει στην εαυτή της!