Αδέσποτα Κορμιά – Κριτική Ταινίας

Αδέσποτα Κορμιά
Στη Μάλτα απαγορεύεται η έκτρωση. Έτσι, η νεαρή Robyn πρέπει να ταξιδέψει μέχρι την γειτονική Σικελία για να μπορέσει να κάνει την έκτρωση που θέλει νόμιμα. Αυτή είναι μια από τις ιστορίες που ρίχνει φως η Ελίνα Ψύκου στο βραβευμένο ντοκιμαντέρ της, Αδέσποτα Κορμιά (⭐⭐⭐).
Το ντοκιμαντέρ που παρουσιάστηκε στο πρόσφατο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης και έφυγε από αυτό με Ειδική Μνεία, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις όταν ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Φιλόθεος χαρακτήρισε ως ”βαθιά προκλητική” την αφίσα του ντοκιμαντέρ για το θρησκευτικό συναίσθημα των χριστιανών της πόλης. Φυσικά και ο Μητροπολίτης έμεινε μόνο στην αφίσα, αφού δε δέχθηκε την πρόσκληση να δει το ντοκιμαντέρ. Αν είχε δεχθεί την πρόσκληση, ίσως αντιλαμβανόταν και ο ίδιος ότι πρόκειται για μια συγκροτημένη δουλειά που δεν αφήνει καμία πλευρά χωρίς να ειπωθεί οι άποψη της με κύριο χαρακτηριστικό τον ήρεμο λόγο. Χωρίς λαϊκισμούς και ακραίες κραυγές που περισσότερο θολώνουν το όποιο μήνυμα παρά προσφέρουν αντικειμενική ματιά στο κάθε θέμα.

Όμως τι ακριβώς λέει το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ;

Όπως είπαμε παραπάνω, η Ψύκου παρουσιάζει διαφορετικές ιστορίες που τους συνδέει όμως ένα πράγμα: η ελευθερία και η δυνατότητα επιλογής. Την ίδια ώρα που η Robyn πρέπει να ταξιδέψει για να κάνει νόμιμα μια έκτρωση σε άλλη χώρα, η Κατερίνα και η Γαία πρέπει να έρθουν στην Ελλάδα για να μπορέσουν να κάνουν μια εξωσωματική γονιμοποίηση, μια διαδικασία που δεν επιτρέπεται στις ανύπαντρες γυναίκες στη χώρα τους. Παράλληλα, μια γυναίκα από την Ελλάδα θα ταξιδέψει μέχρι την Ελβετία για να γνωρίσει τη γιατρό που την κατηγορούν ότι παίζει τον Θεό, αφού για χρόνια πραγματοποιεί νόμιμες ευθανασίες. Έκτρωση, ευθανασία, εξωσωματική γονιμοποίηση όλα κάτω από τη σκέπη μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαφημίζει ότι όλοι οι πολίτες της έχουν τις ίδιες ευκαιρίες, ελευθερίες και δικαιώματα αλλά που η πραγματικότητα είναι πολύ μακριά από αυτό.
Η Ψύκου όμως δεν αφήνει το ντοκιμαντέρ να γίνει μια εύκολη προπαγάνδα υπέρ ενός θέματος αλλά δίνει εξίσου τον ίδιο χρόνο και στην αντίθετη άποψη. Τη στιγμή που βλέπουμε τη Robyn να παλεύει για την έκτρωση, ακούμε μια γυναίκα εκπρόσωπο ενός συλλόγου ενάντια στην έκτρωση να μιλάει για το δημογραφικό πρόβλημα της Μάλτας ή έναν διάκονο που μαρτυράει τη φρίκη που ένιωσε όταν είδε πως αξιολογούν το έμβρυα ως ιατρικά απόβλητα. (Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ιστορία της Robyn, η σκηνοθέτης βασίζεται σε μαρτυρίες που δραματοποιούνται μέσω μιας νεαρής γυναίκας που δεν είναι έγκυος, δείχνοντας παράλληλα πόσο σοβαρός είναι ο νόμος ενάντια στην έκτρωση στη Μάλτα).
Αν και όχι τόσο από την πολιτική πλευρά παρά κρίνοντας τα όποια δεσμά που έχει μια κοινωνία μέσω του θρησκευτικού συντηρητισμού, η Ψύκου καταφέρνει να χειρίζεται ένα αρκετά πολύπλοκο θέμα με ήρεμη ματιά και συγχρόνως με μια στιβαρότητα που δεν αφήνει στο θεατή να αντιμετωπίσει κανένα λεπτό του ντοκιμαντέρ ελαφρά. Η σκηνοθέτης προκαλεί τη σκέψη και του πιο ενημερωμένου και ψαγμένου θεατή πάνω στα εκάστοτε θέμα, να δει τις διαφορετικές ταχύτητες που ζούμε όλοι σε μια κοινωνία που θέλει να είναι ίδια αλλά και πόσο εύκολα κάποιος επεμβαίνει στην ζωή του άλλου με το να τον αναγκάζει να μη ζει όπως πραγματικά θέλει.

Ο μονόλογος που κλείνει το ντοκιμαντέρ της, είναι ενδεικτικός:

Θα σου επιβάλλω την ίδια αλαζονεία που επιβλήθηκε σε μένα, και στους γονείς μου και στους παππούδες μου, και στους παππούδες των παππούδων μου, σε όλη τη διαδρομή προς τα πίσω μέχρι την γέννηση του πρώτου ανθρώπου που γεννήθηκε από κάποιον άλλο άνθρωπο, είτε τους άρεσε είτε όχι. Πιθανώς, αν τους είχαν επιτρέψει να επιλέξουν, θα είχαν φοβηθεί. Αλλά κανείς δεν ζήτησε τη γνώμη τους, και έτσι γεννήθηκαν και έζησαν και πέθαναν, αφού γέννησαν κάποιο άλλο ανθρώπινο ον, που και αυτό δεν κλήθηκε να επιλέξει. Το ίδιο γινόταν, για εκατομμύρια χρόνια, μέχρι εμάς. Με την ίδια ακριβώς αλαζονεία, χωρίς την οποία δεν θα υπήρχαμε καν. Να είσαι γενναίο, μωρό μου
και καταλήγει η ίδια η Ελίνα Ψύκου:
Στον Ν που γέννησα χωρίς να τον ρωτήσω, στην Ε και τον Β που με γέννησαν χωρίς να με ρωτήσουν, στο πλάσμα που αν είχε γεννηθεί, μπορεί να μην υπήρχα
Χρήστος Βασιλακόπουλος