Η Ράφτρα – Αργυρώ Μαργαρίτη | Βιβλιοκριτική

Θράκη 1895-1913. Στη μαγική πόλη τα Ξάνθης, σπουδαίες μοδίστρες με ασημένιες δαχτυλήθρες ντύνουν τις Θράσσες με την τελευταία λέξη της μόδας. Κι ολόγυρα καπνοχώραφα, με το χρυσόφυλλο φυτό που γεμίζει παράδες τους καπνεμπόρους. Αρχοντικά με ζωγραφισμένα ταβάνια, το βουνό με τους θρύλους… Θα μπορούσε να είναι όμορφη η ζωή, αν δεν σπέρνανε φωτιά οι κομιτατζήδες. Στα πλούσια αρχοντόσπιτα στα ταπεινά πετρόχτιστα του Σαμακώβ, σε ένα παράξενο μοναστήρι, ράβουν και ξηλώνουν τη ζωή τους τα πρόσωπα αυτής της ιστορίας. 

Ένα μυθιστόρημα που θα μπορούσε να είναι παραμύθι ανατρεπτικό, με αρχοντόπουλα, κυράδες και θεριά που ράβουν τα πάθη, τους έρωτες, τα μυστικά και τις προδοσίες με γερές βελόνες πάνω στη ζωή τους. Εκεί στη Θράκη: Ξάνθη, Γενί Κιοί, Ντεντέαγατς, Γκιουμουλτζίνα, Αντριανού… 

Η «Ράφτρα» της Αργυρώς Μαργαρίτη είναι ένα μεθυστικό μυθιστόρημα που παντρεύει περίτεχνα την ιστορία με τον ρομαντισμό και μας ταξιδεύει στην γη της Ιωνίας, την εποχή όπου το ελληνικό στοιχείο υπερτερούσε παρά την Τούρκικη  κυριαρχία.  

Μέσα από την καθηλωτική και γλαφυρή αφήγηση της Αργυρός Μαργαρίτη, ο αναγνώστης ξεκινάει ένα πολύ ευχάριστο ταξίδι στο χρόνο. Το ταξίδι αυτό διαδραματίζετε  στην πολύπαθη Θράκη στα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι και τις αρχές του 20ου. Η γραφή της Μαργαρίτη χαρακτηρίζεται από μια δυναμική, όπου σε συνδυασμό με τη μικρασιάτικη προφορά, των ιδιωματισμών και των ανατολίτικων εκφράσεων, προσφέρει στον αναγνώστη την αίσθηση ότι είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας.  

Η ράφτρα της ιστορίας μας δεν είναι άλλη από την Κεραστώ, ένα μικρό κορίτσι το οποίο λόγο του ότι είναι ορφανό από γονείς, καταφεύγει στη βοήθεια μιας ομάδας μαυροντυμένων γυναικών που αυτοπροσδιορίζονται ως μοναχές. Οι γυναίκες αυτές, ξεπερνώντας όσες δυσκολίες έρχονται στο διάβα τους, καταφέρνουν να λειτουργούν ένα ερειπωμένο μοναστήρι που μοιάζει να έχει λαβώσει ανεπανόρθωτα ο χρόνος. Εκεί, ανάμεσα σε χαλάσματα και με το στομάχι της ποτέ να μην είναι χορτάτο, αλλά με την καρδιά και την ψυχή της χορτασμένες από τρυφερότητα και αγάπη, μεγαλώνει η Κεραστώ, ατίθαση και ανήσυχη, μέχρι που ανακαλύπτει την τέχνη της ραπτικής, μαγεύεται και αφιερώνεται σε αυτήν ολοκληρωτικά.  

Η Κεραστώ εξελίσσει ακόμα περισσότερο την τέχνη της και με μια ραπτομηχανή για συντροφιά, ξεκινάει το δικό της οδοιπορικό σε πόλης και χωριά, παλεύοντας για την καθημερινή της επιβίωση και την αναζήτηση του χαμένου της αδερφού. Το μυαλό της γεμάτο από μυριάδες σκέψεις και ανάμεσά τους σε αυτές, η εκδίκηση, με τον έρωτα να μην φαίνεται να έχει καμία θέση ανάμεσά τους. Μέχρι που στο δρόμος της θα ανταμώσει μ’ εκείνον το Μήτσο Γιαβάσογλου, ενός αντάρτη καπνέμπορο που ζει και αγωνίζεται για τα καπνά του και για την λευτεριά της Θράκης, όταν λαβωμένος από σφαίρες θα βρεθεί στο καταφύγιό της κι εκείνη θα τον βοηθήσει. 

Ένας έρωτας σαν παραμύθι, κι ας μην διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία του κλασσικού παραμυθιού, όπως κάστρα, πριγκίπισσες, ιππότες, δράκους και νεράιδες. Πρόκειται για ένα διαφορετικό παραμύθι, γεμάτο ανηφόρες και κατηφόρες, με δύσβατα μονοπάτια που αναγκάζεται κανείς να διαβεί ακόμα κι αν γνωρίζει πως θα του αφήσουν ανεξίτηλα σημάδια, αλλά γνωρίζει πως αξίζει τον κόπο να τα περπατήσει διότι μέσα από αυτά θα ανακαλύψει ποιος πραγματικά είναι. 

Ένα ταξίδι σε μια άλλη εποχή, με κάρα, άμαξες, το πολυτελές Όριαν Εξπρές, με συνεπιβάτες μια Θράσσα που φορά ασημένια δαχτυλήθρα και τον αντάρτη καπνέμπορο που καταφέρνει να πολεμά με θεριά αλλά λαβώνεται από τις βελονιές αυτής της ατίθασης ράφτρας. 

Κατερίνα Ζάχαρη

Το βιβλίο κυκλοφορεί από εκδόσεις Ψυχογιός, διαβάστε ένα απόσπασμα εδώ:

https://apps.psichogios.gr/pdf/preview/el/24414

 

Leave a Reply