Ο Rimbaud ήταν ιδέα. Επαναστάτης. Χειρομβοβίδα απασφαλισμένη σε μια σαθρή κοινωνία. Με την ποιητική του συλλογή του Μια Εποχή στην Κόλαση άνοιξε διάπλατα τον δρόμο στον μοντερνισμό.
Μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσης της ποιητικής συλλογής, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Κείμενα σε μετάφραση Χριστόφορου Λιοντάκη, στέκομαι μπροστά στο πληκτρολόγιο ώρα αρκετή, αρκετή για να συνεχίζω να βλέπω μια λευκή οθόνη ενώ το μυαλό μου είναι κατακλυσμένο από ιδέες και συναισθήματα.
Ο Arthur Rimbaud γεννήθηκε στη Γαλλία, βιώσε την απόρριψη από τον ίδιο του τον πατέρα σε μικρή ηλικία και έμαθε τι σημαίνει να είσαι δυναμική θηλυκότητα από την μητέρα του. Κατευθύνθηκε στον κόσμο της ποίησης, με μεγάλη επιτυχία, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε την αναζήτηση του εαυτού του σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ο ίδιος υπήρξε σύμβολο για τον κόσμο της ποίησης, κάνοντας πολλούς καλλιτέχνες μέχρι και σήμερα να τον θεωρούν σημείο αναφοράς. Ευτυχώς για εμάς, διασώθηκαν έργα του και σήμερα βρίσκονται στα χέρια μας, δίνοντας μας την ευκαιρία να μυηθούμε στον κόσμο του, στην Κόλαση και στο Παράδεισό του.
Από την αρχαιότητα μέχρι και την εποχή του (και την εποχή μας), από την Ανατολή μέχρι τη Δύση, από το Κοράνι μέχρι τον Χριστιανισμό, από τους πλούσιους μέχρι τους φτωχούς, από την αλήθεια μέχρι την υποκρισία, από τον άντρα μέχρι τη γυναίκα και τα βασανιστήρια της, από τον Ουρανό μέχρι και τα Τάρταρα, από τους αγγέλους μέχρι και τους δαίμονες, ο Ρεμπώ συμπεριέλαβε τα πάντα… Μίλησε για τη σκοτεινιά του κόσμου με μια μοναδική λυρικότητα και περιέγραψε τη δυστυχία των ανθρώπων μέσα από συμβολισμούς.
Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου είναι ένα ταξίδι, μια βουτιά στο κενό χωρίς καμιά προφύλαξη, είναι το είδωλό σου στο καθρέφτη. Σε κάθε του σελίδα δε λείπει το καυστικό στοιχείο, καθώς αυτοσαρκάζεται και ταυτόχρονα σαρκάζει κοινωνία και πιστεύω. Αντιλαμβάνεται πόσο εύκολα μπορεί καθένας από μας να γίνει θύμα και θύτης.
Στο κεφάλαιο Παραληρήματα Ι, δίνει το λόγο σε μια γυναικεία οντότητα, και η ίδια μας περιγράφει τη δυστυχία που της προκάλεσε το αντρικό χέρι, θύμα μια πατριαρχίας όμοιας με τη σημερινή, εκλιπαρεί για τη θεία συγχώρεση, μοιράζεται την αγάπη της για τον ίδιο της τον δαίμονα, υπογραμμίζοντας τη σχέση θύτη και θύματος. Και ίσως αποτελεί μνεία για την προσωπική του εμπειρία μέσα από τη σχέση του με τον Βερλαίν.
Στα υπόλοιπα κεφάλαια ο ίδιος ο Ρεμπώ εκφράζει τις ανησυχίες του καθώς και την απογοήτευση του για την μολυσμένη κοινωνία, με το βλέμμα στραμμένο στο μοντερνισμό. Με αυτό τον τρόπο φανερώνεται η επαναστατική του στάση τόσο απέναντι στην κοινωνία όσο και απέναντι στην ποίηση, άλλωστε ακόμη και σε προσωπικό επίπεδο υπήρξε ασυμβίβαστος.
Πίστευε στην αγάπη και στην τρυφερότητα, στο πνεύμα και στην καρδιά, στην πτώση των δαιμόνων και στην ανά(σ)ταση των πιστών. Ενώ παράλληλα εξαπέλυσε το δριμύ κατηγορώ του απέναντι σε πολιτική, κοινωνία και θρησκεία, απέναντι σε κάθε είδους διάκριση. Άλλωστε αυτό είναι που τον κάνει μοναδικό.
Στα κλασσικά αναγνώσματα, δεν χωράει τόσο η “κριτική” παρά μόνο η προσωπική αναγνωστική άποψη. Η συγκεκριμένη συλλογή από τις Εκδόσεις Κείμενα είναι ο πετυχημένος συνδυασμός καλής μετάφρασης και καλαίσθητης έκδοσης.
Έλλη Μουτσοπούλου
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Κείμενα. Διαβάστε ένα απόσπασμα εδώ: