Έχουμε αναρωτηθεί άραγε πόσο καλά ξέρουμε τους γύρω μας. Την οικογένειά μας, τους δικούς μας ανθρώπους; Ή ακόμα καλύτερα πόσο καλά γνωρίζουμε τον ίδιο μας τον εαυτό; Πόσα λάθη έχουμε κάνει στη διάρκεια της ζωής μας, πόσες λάθος αποφάσεις έχουμε πάρει, πόσο λάθος εντύπωση είχαμε για τους ίδιους μας τους γονείς , αλλά και πόσο διαφορετικοί θα ήμασταν απέναντι τους αν γνωρίζαμε περισσότερα για αυτούς; Ο πολυβραβευμένος Αυστριακός συγγραφέας στο βιβλίο του Όταν ήμουν νέος, θέτει όλα αυτά τα υπαρξιακά ερωτήματα και ακόμα περισσότερα.
Ο ήρωας μας άθελα του, θα λέγαμε, βρίσκεται συνεχώς «μπλεγμένος» με τον θάνατο. Πρώτα πεθαίνει η νύφη που είχε φωτογραφίσει. Ύστερα σε μια διαφορετική ήπειρο πεθαίνει ένας ηλικιωμένος φίλος του. Οι θάνατοι μοιάζουν με αυτοκτονία αλλά δεν ξέρουμε τι πραγματικά έχει συμβεί και όσα στοιχεία εμφανίζονται δεν είναι και υπέρ του ήρωα.
Ο πρωταγωνιστής φαίνεται πως θέλει διαρκώς να ξεφύγει από κάτι
Ψάχνει συνεχώς τον εαυτό του. Μα ποτέ δεν είναι πραγματικά ευτυχισμένος και ικανοποιημένος. Σε αυτή την αναζήτηση άραγε δεν επιδίδεται έστω και για λίγο ο καθένας από εμάς; Στην προσωπική και εσωτερική ανασκόπηση στο βάθος του χρόνου. Μόνο που οι περισσότεροι κάπου καταλήγουν. Κάτι διορθώνουν. Κάτι βάζουν στόχο. Υπάρχουν όμως και άνθρωποι όπως ο ήρωας μας που δεν τα καταφέρουν. Και το μόνο που θέλουν είναι να γίνουν κάποιοι άλλοι γιατί όσα ανακαλύπτουν για αυτούς και τους γύρω τους πνίγουν.
Ο συγγραφέας παράλληλα αναφέρεται στο ρατσισμό λόγω χρώματος αλλά και στην παιδεραστία. Ακόμα κάνει λόγω για τη θέση των γυναικών σε παλαιότερες εποχές. Στο ότι υποτιμούνταν από τους άντρες τους παρόλο που προέρχονταν από την ίδια κοινωνική τάξη αλλά και στο ότι οι γονείς ήταν, είναι και θα είναι πάντα παράδειγμα προς μίμηση για τα παιδιά. Τέλος, τονίζει πως πολλές φορές τα παιδιά νιώθουν τύψεις και θεωρούν τους εαυτούς τους υπεύθυνους για τη δυστυχία των γονιών τους. Για αυτό είναι σημαντικό να προσέχουμε τι λέμε και πώς εκφραζόμαστε όταν εκείνα είναι παρόντα.
Με απλό λόγο, μιλά για την αγάπη και τον ανεκπλήρωτο πόθο. Για το γάμο και το αν καταστρέφει το ζευγάρι ή όχι, για την ανεξαρτησία που αποζητά ο καθένας μας αλλά και τη μοναξιά. Υπάρχουν άνθρωποι κοινωνικοί που μπορεί στην πραγματικότητα να είναι τελείως μόνοι και να μην έχουν πραγματικά δίπλα τους ανθρώπους παρά μόνο εσένα τον ίδιο. Για αυτό ας προσπαθήσουμε να «κοιτάξουμε» βαθύτερα τους άλλους. Γιατί ίσως να μας έχουν πραγματικά ανάγκη και να μην το γνωρίζουμε.
Σοφία Μαχαίρα
Το βιβλίο Όταν ήμουν νέος κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διάπλαση