Αργεντινή, 1975. Δυο κρατούμενοι στο ίδιο κελί. Μια αλλόκοτη απόπειρα συμβίωσης ενός αντικαθεστωτικού και ενός ποινικού, που μόνο στο διεστραμμένο μυαλό κάποιου κυνηγού κεφαλών της τότε λανθάνουσας δικτατορίας θα μπορούσε να έχει κάποιο νόημα. Η φυλακή, όμως, έχει τους δικούς της νόμους. Μέσα στους τέσσερις τοίχους του κελιού, θα βρεθεί χώρος για ακροβατικά πετάγματα της φαντασίας και ελεύθερες καταδύσεις στις σκοτεινές υπαρξιακές ατραπούς. Και για έναν ιστό, που υφαίνεται με σκοπό άλλοτε να παγιδέψει και άλλοτε να αγκαλιάσει τρυφερά.
“Το Φιλί της Γυναίκας-Αράχνης” γράφεται το 1976 στο Μεξικό, όπου έχει καταφύγει ο συγγραφέας προκειμένου να γλιτώσει από τις απειλές της διαβόητης παραστρατιωτικής οργάνωσης Triple A.
Το μυθιστόρημα ήταν απαγορευμένο στην Αργεντινή μέχρι το 1985.
Το Φιλί της γυναίκας-αράχνης είναι το δεύτερο βιβλίο που διαβάζω από εκδόσεις Carnivora και μπορώ να πω επίσημα ότι τις έχω ερωτευτεί. Δεν είναι μόνο η pulp αισθητική των βιβλίων, με σελίδες κομμένες με τον χαρτοκόπτη και εξώφυλλα με το υπέροχο σαρκοφάγο φυτό. Είναι και τα βιβλία που επιλέγουν να μεταφράσουν. Λατινοαμερικάνικη λογοτεχνία και συγγραφείς που έχουν έρθει σε επαφή με τις χειρότερες στιγμές των χωρών αυτών.
Στο θέμα μας, στην “κριτική” του βιβλίου. Δύο κρατούμενοι βρίσκονται στο ίδιο κελί, σε μια περίοδο που στην Αργεντινή το να είσαι αριστερός όσο και το να είσαι ομοφυλόφιλος ήταν αδικήματα που επέφεραν μαρκοχρόνιες ποινές.
Μέσα στο τσιμεντένιο κελί οι δύο τους θα αναπτύξουν μια ιδαίτερη σχέση. Όσο ο συγγραφέας μας αφηγείται αυτή την περίεργη συμβίωση, οι ζωές των ηρώων ξεδιπλώνονται. Παράλληλα, μέσα στην βασική ιστορία της συνύπαρξης, εγκιβωτίζονται ιστορίες από ταινίες που ο ένας εκ των δύο φυλακισμένων αφηγείται τις νύχτες στον άλλον.
Μέσα από αυτή την ιδιότυπη κατάσταση, ο ένας γνωρίζει τον άλλον καλύτερα, με αποτέλεσμα να έρχονται όλο και πιο κοντά. Αποσπασματικές αφηγήσεις ταινιών, γίνονται η αφορμή να αποκαλύπτουν κομμάτια του εαυτού τους.
Ενώ ουσιαστικά τα κομμάτια που αφορούν τις εγκιβωτισμένες ιστορίες αποτελούν μεγάλο μέρος του βιβλίου, και φαινομενικά φαντάζουν παράταιρα ή άσχετα με την βασική πλοκή, είναι αυτά που κάνουν το βιβλίο τόσο εξαιρετικό.
Ο Μανουέλ Πουίχ μέσα από το Φιλί της Γυναίκας-Αράχνης προσπαθεί να κατανοήσει τόσο την δική του ομοφυλοφιλία (στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν και πολύ ενδιαφέρουσες προσωπικές σημειώσεις του) όσο και την ανάγκη του ανθρώπου για ελευθερία σκέψης και δράσης.
Γραμμένο το 1976, περιέχει μέσα αλήθειες και πιστεύω που ακόμα και σήμερα κάλλιστα λογοκρίνονται. Αφήνει τον γκέι ήρωα να ξεδιπλώσει όλο το ταπεραμέντο του. Να μιλήσει για το βίωμα της ομοφυλοφιλίας, για την ανάγκη για ελευθερία. Αμφισβητεί τη θέση της γυναίκας, βιώνει τον εαυτό του ως γυναίκα πολλές φορές.
Ένα υπέροχο βιβλίο, που έρχεται από τις εκδόσεις Carnivora σε μια ανανεωμένη μετάφραση της Ασπασίας Καμπύλη – εξαιρετική απόδοση. Χαίρομαι που είχα την ευκαιρία να το διαβάσω. Και στη συνέχεια να αναζητήσω την ομώνυμη ταινία. Νομίζω ότι δεν έχω κάτι να προσθέσω άλλο για το βιβλίο, παρά μόνο ότι αξίζει μια θέση στο ράφι σας.
Συλβάνα Παπαϊωάννου
https://www.carnivora.gr/shop/p/el-beso-de-la-mujer-arana