Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος
Η δραματοποίηση ενός βιβλίου, και δη ενός αυτοβιογραφικού βιώματος από την εποχή του εγκλεισμού στο Άουσβιτς, είναι ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Και σαν θεατής καμιά φορά μπαίνεις στο τριπάκι να σκεφτείς το έργο με όρους ιδεολογικούς και όχι σαν τέχνη που αποτυπώνει έναν ωμό ρεαλισμό. Επικεντρώνεσαι στη φρίκη και σε αυτή την έντονη απογοήτευση που ένιωσες για το ανθρώπινο είδος. Και μετά σκέφτεσαι – όπα, κάτσε, τι με έκανε τελικά να νιώσω έτσι; Το γεγονός ή το έργο;
Το κείμενο της παράστασης είναι μια θεατρική διασκευή του βιβλίου του Primo Levi «Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος», από τους Domenico Scarpa και Valter Malosti. Στο βιβλίο ο Levi αφηγείται το πώς βίωσε τον εγκλεισμό του στο Άουσβιτς. Ένα προσωπικό βίωμα, παραμένει προσωπικό, όσες φορές και αν το αφηγηθείς. Όσες φορές και αν το ξεδιπλώσεις.
Η Γεωργία Μαυραγάνη αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει εφτά σώματα και να τα πλάσει έτσι ώστε να αποτυπώσουν όλη τη φρίκη που βίωσε ο κάθε Primo Levi μέσα σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Βλέπουμε τους ηθοποιούς να «υποφέρουν» επί σκηνής (αυτό τον απόλυτα ταιραστό χώρο του Tempus Verum, με την πέτρα και τον τέλειο φωτισμό) και , άθελα μας, μεταφερόμαστε σε εκείνες τις στιγμές που ένας αιχμάλωτος προσπαθεί να δει τη λάμψη μιας λογικής που έχει προ πολλού καταστρατηγηθεί. Γινόμαστε ένα με το βίωμα.
Δεν υπάρχει «διανομή ρόλων». Υπάρχουν μονάχα σώματα. Σώματα που κολλάνε και ξεκολλάνε μεταξύ τους. Σώματα που ιδρώνουν. Σώματα που πασχίζουν να βγάλουν ένα ψιθυριστό ουρλιαχτό ή έναν εκκωφαντικό ψίθυρο. Δεν μας ενδιαφέρει αν τα σώματα (βιολογικά) είναι αντρικά ή γυναικεία, ψηλά ή κοντά.
Είναι ανθρώπινα σώματα τυλιγμένα σε κουρέλια. Τι και αν στην πράξη οι ηθοποιοί φορούν ρούχα χωρίς ψεγάδι. Ο τρόπος που κινούν το σώμα τους μέσα στα ρούχα αυτά, δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία ότι πρόκειται για ένα ένδυμα που συντελεί στην δυσφορία του εγκλεισμού.
Είδα την συγκεκριμένη παράσταση σε μια πολύ δύσκολη περίοδο της ζωής μου και φοβήθηκα τη θεματική στην αρχή. Όμως τελικά χαίρομαι πάρα πολύ που είχα την τιμή να προσκληθώ σε ένα τόσο δυνατό έργο. Σκηνοθετικά, σκηνογραφικά και, ειδικά, ερμηνευτικά η παράσταση είναι άρτια.
Μια λύτρωση επί σκηνής.
Συγχαρητήρια και στους εφτά ηθοποιούς: Μελαχρινός Βελέντζας, Νικόλας Κατούνης, Γιάννης Κατσιμίχας, Αμαλία Κόμινου, Δήμητρα Μάζη, Γιώργος Τάτσης, Νάνσυ Χρυσικοπούλου
Συλβάνα Παπαιωάννου
https://www.viva.gr/tickets/theater/ean-ayto-einai-o-anthropos/