Η παράσταση Festen δεν είναι απλά ένα θεατρικό έργο αλλά μια ψυχολογική εμπειρία που σπάει τα όρια της σκηνής και καθηλώνει το κοινό, καθώς οι θεατές γίνονται κομμάτι μιας εορταστικής συνάντησης που κρύβει σκοτεινά μυστικά.
Σε μια εποχή που οι θεατρικές παραστάσεις αναζητούν νέους τρόπους να τραβήξουν την προσοχή, το Festen, σε σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, φέρνει μια μοναδική, σχεδόν κινηματογραφική εμπειρία. Το έργο, βασισμένο στη διάσημη δανέζικη ταινία του Thomas Vinterberg, βυθίζει τους θεατές σε μια “γιορτή” οικογενειακής ενδοσκόπησης και αποκαλύψεων, κάνοντας τους να νιώθουν πως είναι και οι ίδιοι καλεσμένοι σε αυτήν την περίσταση.
Ο τρόπος που η παράσταση προσεγγίζει την έννοια του χώρου και της αλληλεπίδρασης με το κοινό σπάει τα παραδοσιακά θεατρικά όρια. Κάτω από την επιφάνεια της ευγένειας και της ευθυμίας, κρύβει μεγάλα, επικίνδυνα μυστικά. Καθώς η πλοκή ξεδιπλώνεται, αποκαλύπτονται οικογενειακές συγκρούσεις και καταπιεσμένα συναισθήματα, που οδηγούν σε μια τρομακτική, σχεδόν ψυχαναλυτική εξομολόγηση.
Η σκηνοθεσία του Παπασπηλιόπουλου λειτουργεί σαν ένας μηχανισμός που θέτει τον θεατή στο κέντρο της δράσης, επιτυγχάνοντας να μετατρέψει τη σκηνή σε έναν «ανοιχτό οικογενειακό τάφο», όπως κάποιοι θεατές το περιγράφουν. Ο τρόπος με τον οποίο η παράσταση στήνεται και εκτελείται δίνει την εντύπωση πως παρακολουθούμε κάτι πραγματικό, κάτι που αφορά την ίδια μας την οικογένεια ή κάποιο γνώριμο πρόσωπο, παρά μια φανταστική ιστορία. Κάθε πρόσωπο της οικογένειας αυτής μοιάζει να ακροβατεί μεταξύ λογικής και παραλογισμού, αγάπης και μίσους, εκφράζοντας με ένταση τις πιο σκοτεινές και τις πιο ευάλωτες πλευρές του ανθρώπου.
Η δύναμη του Festen έγκειται στο ότι δεν αφήνει τον θεατή αμέτοχο. Σε κάθε αποκάλυψη, το κοινό βιώνει τα γεγονότα σαν να ήταν και δικά του, μετατρέποντας την παρακολούθηση σε μια προσωπική αναμέτρηση με το τι σημαίνει οικογενειακός δεσμός. Το έργο πιέζει συναισθηματικά, χωρίς να δίνει ευκαιρία για διαφυγή. Είναι ασφυκτικό και συγχρόνως λυτρωτικό, αφού με κάποιον τρόπο η αλήθεια, όσο σκληρή κι αν είναι, απελευθερώνει.
Ένα από τα πιο πρωτοποριακά στοιχεία της παράστασης είναι ότι, στο τέλος, οι ηθοποιοί δεν επιστρέφουν για να δεχτούν το χειροκρότημα. Αυτή η απόφαση αφήνει μια αίσθηση ημιτελούς και διαρκούς έντασης, που κάνει το κοινό να αναρωτιέται αν όσα παρακολούθησε ήταν απλά υποκριτική ή η απογύμνωση μιας σκληρής πραγματικότητας. Είναι σαν να επιλέγουν να κρατήσουν τις αποκαλύψεις και τα βάρη των μυστικών μέσα στο ίδιο το θέατρο, αφήνοντας τους θεατές να αποχωρήσουν φορτωμένοι με ένα αόρατο βάρος.
Συνολικά, το Festen δεν είναι μια εύκολη θεατρική εμπειρία. Είναι μια παράσταση που καταφέρνει να σε πνίξει και να σε συγκλονίσει, αλλά την ίδια στιγμή σου αφήνει την αίσθηση της κάθαρσης. Δεν παρακολουθείς απλά ένα έργο· συμμετέχεις σε μια γιορτή της ψυχής, όπου το φως και το σκοτάδι συνυπάρχουν και καθρεφτίζουν τον άνθρωπο στις πιο αυθεντικές και κρυφές του στιγμές. Όταν τελειώνει, δεν είναι σίγουρο ότι μπορείς να επιστρέψεις στην καθημερινότητά σου χωρίς να κουβαλάς κάτι από αυτή την εμπειρία μαζί σου.
https://www.more.com/theater/festen/